در واقع فارس با دارا بودن تمام عناصر لازم برای یک اقتصاد پویا، منابع انسانی متخصص، منابع طبیعی فراوان، موقعیت جغرافیایی استراتژیک و زیرساخت‌های نسبتاً مناسب همچنان در سایه استان‌هایی چون تهران، اصفهان و خوزستان قرار گرفته است؛ علت این عقب‌ماندگی نسبی نه کمبود امکانات بلکه فقدان هم‌افزایی میان نهادها و سازمان‌های مختلف است.

آنچه فارس امروز بیش از هر چیز به آن نیاز دارد تشکیل جبهه‌ای متحد میان تمام بازیگران اقتصادی است؛ جبهه‌ای که در آن بخش خصوصی نه به عنوان مخاطب بلکه به عنوان شریک اصلی توسعه نگریسته شود.

برای تحقق این مهم مدیرکل صنعت، معدن و تجارت فارس اخیراً با مدیرعامل و عضو هیات مدیره منطقه ویژه اقتصادی شیراز دیدار کرد و در این دیدار بر ضرورت همکاری فشرده و مستمر برای رفع موانع تولید، تسهیل سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌های صنعتی و لجستیکی تأکید شد.

این نشست که با هدف همسویی بیشتر در مسیر توسعه اقتصادی استان برگزار شد دستاوردهایی نیز به همراه داشت.

چه تصمیماتی اتخاذ شد؟

امضای تفاهم‌نامه همکاری برای توسعه زیرساخت‌های صنعتی و لجستیکی که زمینه‌ساز تسریع در اجرای پروژه‌های مشترک و ارتقاء ظرفیت‌های صنعتی استان است از مهمترین دستاوردهای این دیدار بود.

همچنین تسهیل فرآیندهای سرمایه‌گذاری و پیگیری رفع موانع تولید از طریق برگزاری جلسات کارشناسی مستمر، رویکردی بود که با هدف همگرایی بهتر نهادها و تسهیل فعالیت فعالان اقتصادی در این نشست مطرح شود.

از دیگر رویکردهای مهم عنوان شده در این جلسه، حمایت ویژه از بخش خصوصی به ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان و فعالان صنعتی با رویکرد تسهیل‌گری، شفاف‌سازی و ایجاد زیرساخت‌های لازم بود که مدیرکل صمت فارس به صراحت اعلام کرد که وظیفه دولت تسهیل‌گری است و هرگونه مانع‌تراشی در مسیر بخش خصوصی را تخلف می‌داند.

در این جلسه به اقدامات منطقه ویژه اقتصادی شیراز هم اشاره شد؛ اقداماتی همچون استقرار اداره کل گمرک، صدور پروانه بهره‌برداری، کاهش قطعی برق واحدهای صنعتی، احداث پست برق ۲۳۰ کیلوولت، تملک زمین برای دهکده لجستیک و راه‌اندازی سایت‌های زیرمجموعه مانند شهر دانشگاهی و منطقه ویژه سلامت که همگی زیرساخت‌های لازم برای جذب سرمایه‌گذاری و توسعه صنعتی را فراهم کرده‌اند.

در نهایت بر تعامل سازنده با دانشگاه‌ها و بخش خصوصی جهت بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی و فناوری تأکید شد.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت فارس در این جلسه گفت: برای تصمیم‌گیری در خصوص مسائل مختلف در جهت توسعه اقتصادی استان جلسات کارشناسی با منطقه ویژه اقتصادی شیراز برگزار می‌کنیم تا به نتیجه مناسب دست یابیم.

کریم مجرب با انتقاد از عدم راه‌اندازی مراکز لجستیکی آن را یکی از موانع توسعه شهرهای صنعتی خصوصی دانست و تأکید کرد پاشنه آشیل صنعت و تجارت کشور، مسائل لجستیکی است که وزارتخانه در هر بخش مورد نیاز، آماده کمک و تسهیل‌گری است.

او با اشاره به تجربه خود در بخش خصوصی، گفت: بخش خصوصی وظیفه ایده‌پردازی، توسعه و تولید ثروت را بر عهده دارد، اما متأسفانه برخی مدیران دولتی تصور می‌کنند خودشان باید این نقش‌ها را ایفا کنند.

مدیرکل صمت فارس تأکید کرد: وظیفه دولت، شفاف‌سازی، ایجاد زیرساخت و تسهیل‌گری است و اولویت‌هایی مانند لجستیک یا حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان باید در این راستا تعریف شود؛ ما در کنار بخش خصوصی هستیم و وظیفه ما کمک به آنهاست.

او با انتقاد از سنگ‌اندازی برخی مدیران در مسیر فعالیت بخش خصوصی، گفت این دیدگاه در مجموعه ما برعکس است و هرگونه مانع‌تراشی در برابر بخش خصوصی را تخلف می‌دانیم.

مجرب همچنین از پیگیری‌های خود برای رفع موانع فعالان بخش خصوصی خبر داد و اظهار کرد: حتی در صورت لزوم، مسائل را با دستگاه‌ ها مطرح می کنیم تا به نتیجه برسد، چرا که ایجاد انگیزه و انرژی برای سرمایه‌گذاران در استان اولویت ماست.

مدیرکل صمت فارس با اشاره به تخصیص ارز ادامه داد: در شش ماه گذشته، سهمیه ارزی استان فارس برای تجهیزات صنعتی حدود ۲۵ میلیون دلار بوده که در مقایسه با استانی مانند اصفهان با ۷۵ میلیون دلار، تفاوت قابل توجهی دارد.

مجرب با اشاره به میزان تسهیلات جذب شده در استان فارس گفت: کل تسهیلات جذب‌شده برای صنایع استان، حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومان است که برای کل صنایع فارس ناچیز است و نیاز به افزایش این رقم وجود دارد.

او با انتقاد از عدم انسجام در پیگیری مسائل استان در سطح وزارتخانه، به نمونه‌هایی از فعالیت‌های موفق دیگر استان‌ها در کمیسیون لجستیک کشور اشاره کرد و افزود: در فارس، نگاه به بخش خصوصی گاهی خیلی مثبت نیست و در بعضی مواقع دستگاه ها بعضاً مانع فعالیت بخش خصوصی شده است.

مجرب ابراز امیدواری کرد که با تغییر این نگاه و تقویت تخصص‌گرایی و کار کارشناسی، بتوان این مشکلات را رفع کرد.

او پیشنهاد داد با دعوت از سازمان‌ها و بخش خصوصی، جلساتی برای رفع این مشکلات برگزار شود و حتی در مواردی، سامانه‌ها با پیشنهاد بخش خصوصی اصلاح شده‌اند.

مجرب در پایان از آمادگی کامل برای همکاری با دانشگاه‌ها و بخش خصوصی و منطقه ویژه اقتصادی شیراز خبر داد و از همکاران خواست پیگیر این مسائل باشند تا از فرصت‌های همکاری به بهترین شکل استفاده شود.

ظرفیت‌های منطقه ویژه اقتصادی شیراز

مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی شیراز هم گفت:ابن منطقه تنها منطقه ویژه اقتصادی در کشور است که اداره کل گمرک در آن مستقر است و این یک پتانسیل بزرگ محسوب می‌شود.

سعید مصفا در ادامه این دیدار اعلام کرد: در حال حاضر ۲۳۲ واحد صنعتی در منطقه ویژه اقتصادی شیراز فعال هستند که از این تعداد، ۱۷۶ واحد با ظرفیت ۱۰۰ درصد در حوزه‌های مختلف از جمله پتروشیمی، نفت، گاز، برق و صنایع غذایی فعالیت می‌کنند.

او با بیان اینکه در حال حاضر قطعی برق در منطقه ویژه اقتصادی شیراز به یک روز در هفته محدود شده است، گفت: با همکاری سازمان و دستگاه های متولی و جهت تسهیل در امور صنعتگران و روشن نگه داشتن چراغ تولید تمام تلاشمان را جهت کاهش قطعی برق کارخانه ها و واحدهای تولیدی مستقر در منطقه ویژه به کار گرفته‌ایم.

مصفا از صدور پروانه بهره‌برداری منطقه ویژه اقتصادی شیراز خبر داد و گفت: پروانه بهره برداری منطقه ویژه اقتصادی شیراز از سال ۷۶ که فعالیت خود را آغاز کرد، تا چند سال گذشته صادر نشده بود که خوشبختانه با پیگیری‌های انجام‌شده، این مسائل رفع شد.

مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی شیراز افزود: در کنار منطقه ویژه، شهرک صنعتی غیر دولتی پارس با مساحت ۳۳۱ هکتار نیز فعال است و با توجه به اشباع شدن ظرفیت شهرک صنعتی بزرگ شیراز، این شهرک پذیرای صنعتگران و سرمایه گذاران است.

او همچنین به احداث پست برق ۲۳۰ کیلوولت در منطقه ویژه اقتصادی شیراز اشاره کرد و گفت: در جهت تامین برق صنعتگران و سرمایه گذاران و جلوگیری از قطعی برق در منطقه ویژه اقتصادی شیراز و شهرک صنعتی پارس(غیر دولتی) با همکاری شرکت برق اقدام به احداث پست ۲۳۰ کیلو ولت برق کردیم که این پست تا شهریور سال آینده تکمیل خواهد شد.

مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی شیراز با بیان اینکه منطقه ویژه سلامت شیراز سایت دوم منطقه ویژه اقتصادی شیراز به شمار می رود، گفت: شهر سلامت شیراز در زمینی به مساحت یکهزار هکتار واقع شده است که ین منطقه می تواند اتفاقات مناسبی را در حوزه سلامت در کشور و استان فارس رقم بزند و ایجاد چنین زیرساخت‌هایی می‌تواند از مهاجرت نخبگان جلوگیری کند.

مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی شیراز با اشاره به دهکده لجستیک شیراز افزود: با پیگیری‌های انجام‌شده، زمینی به مساحت ۲۵۱ هکتار تملک شد و مصوبه ستاد لجستیک کشور دریافت شده است.

مصفا همچنین به سایت شهر دانشگاهی به عنوان یکی از سایت های زیر مجموعه منطقه ویژه در شهر صدرا اشاره کرد و گفت: شهر دانشگاهی می‌تواند به تجمیع دانشگاه‌ها و مراکز علمی-پژوهشی استان کمک کند.

او در این باره ادامه داد: راه اندازی منطقه ویژه دانشگاهی می‌تواند به صورت شبانه روز به خدمت شرکت های دانش بنیان که مورد تأکید همگان است قرار بگیرد و از تمام معافیت های قانون مناطق ویژه بهره‌مند شوند.

مصفا از آمادگی کامل منطقه ویژه اقتصادی شیراز برای همکاری با دانشگاه‌ها و بخش خصوصی خبر داد و گفت: با تجربه موجود، در کنار سیاست‌گذاری‌های کلان، آماده ایجاد تحول اقتصادی و اشتغال‌زایی در استان هستیم.

با وجود دستاوردهای ارزشمند در زمینه توسعه زیرساخت‌ها، تسهیل‌گری و حمایت از بخش خصوصی، مشکلات ساختاری و کمبود منابع مالی و لجستیکی همچنان به عنوان چالش‌های مهم بر سر راه توسعه صنعتی و اقتصادی استان فارس مطرح هستند.

ضروری است با استمرار جلسات کارشناسی، تعامل مستمر با بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی، اصلاح روندها و تسریع در رفع موانع، زمینه‌ای فراهم شود تا استان فارس به جایگاه شایسته خود در صنعت و اقتصاد کشور دست یابد؛ این همکاری می‌تواند الگویی برای سایر استان‌ها باشد که در آن دولت و بخش خصوصی با هماهنگی کامل، نقش مکمل یکدیگر را ایفا کنند.