به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «آوای فامنین» به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، آقای هاشم کارگر معاون وزیر کشور و رئیس سازمان ثبت احوال با حضور در برنامه «صف اول» به پرسش ها درباره برنامه ها و اقدامات این سازمان پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: آقای دکتر این سازمان ثبت احوال جزء سازمان‌های بسیار پر متقاضی است همه ما یک جوری با شما در واقع یه کاری داریم در طول زندگیمان اول از وظایف این سازمان بفرمایید که وظایف شما دقیقاً چیست و بعد برویم سراغ سوالاتی که دونه به دونه‌اش را ما از صحبت‌های مردم و تقاضا‌های مردم احصاء کرده‌ایم؟
کارگر: همانطور که فرمودید سازمان ثبت احوال جزء سازمان‌های قدیمی است که عمر آن بیش از یکصد سال است در کشور و از آن سازمان‌هایی است که همه مردم در طول زندگی‌شان با آن سر و کار دارند به نوعی از بدو تولد هر فرد تا بعد از مرگ آن فرد هم سازمان ثبت احوال در خدمت مردم هست و ارائه خدمت می‌دهد وظیفه اصلی سازمان ثبت احوال ثبت ۴ واقعه حیاتی ولادت، مرگ و ازدواج و طلاق همچنین صدور مدارک هویتی حفظ و صیانت از اطلاعات هویتی مردم است و کلیه خدماتی که بر این بستر به مردم عزیزمان تقدیم می‌کنیم.
سوال: آقای دکتر در یک سال اخیر به هر حال ما تحولات خیلی زیادی را داشتیم به هر حال شما خیلی برنامه‌ریزی‌هایی کردید که کار مردم تسهیل شود از این برنامه‌ریزی‌ها بفرمایید در یک سال اخیر چه کار‌هایی کردید که این فرایندی که فرمودید برای مردم راحت‌تر شود؟
کارگر: ما چشم اندازی که برای سازمان ثبت احوال پیش بینی کردیم یک سازمان هوشمند ثبت احوال است بنابراین تمام برنامه‌ها و کار‌ها و سیاستگذاری‌هایی که داریم در راستای تحقق این چشم انداز‌ها است در طول یک سال اخیر و با شروع دولت چهاردهم با سیاستگذاری‌هایی که دولت چهاردهم داشته وزیر محترم کشور این سیاست‌های لازم را برای وزارت کشور ترسیم کرده‌اند ما سعی کردیم فرصت بدهیم به این امر ما در طول این یک سال بستر‌های خوبی را برای هوشمندسازی سازمان و ارائه خدمات به صورت الکترونیک داشتیم به عنوان مثال ما در حوزه احراز هویت سامانه هدا که هویت دیجیتال ایرانیان هست را آماده کردیم و پیاده سازی کردیم این سامانه بسیار مهم است علاوه بر اینکه کمک می‌کند احراز هویت دقیق هموطنان عزیزمان در دریافت خدماتشان از دستگاههای دیگر به درستی انجام شود و با اطمینان خاطر خدمت خودشان را بگیرند یکی از کار‌های بسیار مهمی که انجام می‌دهد این است که احراز هویت بر بستر این سامانه به صورت غیر حضوری است، نکته بعد این است که تا قبل از این سامانه در دریافت خدمات مردم استعلام‌هایی که از سازمان ثبت احوال می‌شد گاهاً ما مجبور بودیم که اطلاعات هویتی را به دستگاههای گوناگون ارسال کنیم این سامانه کمک می‌کند که این کار انجام نشود و هر اطلاعاتی از هویتی فرد می‌خواهیم به دستگاهی که خدمت می‌خواهد بدهد ارسال کنیم با تایید خود فرد باشد.
سوال: یعنی به چه صورت است این فرایندش؟
کارگر: یعنی به عنوان مثال اگر شخصی به دستگاهی مراجعه می‌کند برای اینکه خدمت بگیرد آنجا اولین مرحله این است که باید احراز هویت شود احراز هویت در سه سطح انجام می‌شود بستگی به خدمتی که دارد می‌گیرد هر چقدر خدمت سطحش پایین‌تر باشد از یک احراز هویت راحت‌تری استفاده می‌کند.
سوال: مثلاً؟
کارگر: به عنوان مثال کسی که می‌خواهد یک خدمت ساده در یک دستگاهی فرض کنید آموزش و پرورش می‌خواهد مراجعه کند برای ثبت نام فرزند خودش یا خدمتی می‌خواهد بگیرد شاید این نیاز نباشد، چون منجر به یک قرارداد و یک کار اقتصادی یا یک معامله نخواهد شد این شاید نیاز نباشد که سطح ۳ ما که یک احراز هویت زنده سنجی است آنجا انجام شود این بر اساس آن تفاهمی است که ما با آن دستگاه مربوطه می‌کنیم و نوع خدمت، ولی مثلاً فردی بخواهد مراجعه کند برای اینکه ماشین ثبت نام کند مثلاً در ایران خودرو آنجا منجر می‌شود به یک عقد قراردادی آنجا شاید لازم باشد که از سطح ۳ ما که بحث زنده سنجی فرد است در عین حال ما چیزی که به این سامانه وصل کردیم بحث امضای دیجیتال است یعنی حتی فرد می‌تواند با امضای دیجیتال بدون اینکه حاضر شود در آن محل قرارداد خودش را امضا کند و این امضا به تایید سازمان ثبت احوال رسیده این هم یکی از کار‌هایی است که ما در این یک سال کردیم.
سوال: این سامانه هدی موازی کاری نمی‌شود با بعضی از سامانه‌های شبیه به این مثلاً سامانه املاک و اسکان بعضی از سامانه‌های ثبت احوال بعضی از سامانه‌های سازمان اسناد برای قوه قضاییه اینها هم یک همچین کار‌هایی را انجام می‌دهند؟
کارگر: شما مستحضر هستید اصلاً احراز هویت بر عهده سازمان ثبت احوال است هیچ دستگاه دیگری در حوزه احراز هویت ورودی ندارد یعنی ما کار موازی در کشور نداریم که بخواهیم مثلاً سامانه املاک و اسکان رسالت خودش را دارد حتی اگر بخواهد احراز هویتی آنجا رخ بدهد باید مبتنی بر سرویس‌هایی باشد که سازمان ثبت احوال می‌دهد در سازمان ثبت اسناد و املاک هم همینطور.
سوال:، چون یک کد پستی آنجا وارد می‌کنند و شروع می‌شود به احراز هویت؟
کارگر: احراز هویت بر اساس سرویس‌هایی است که سازمان ثبت احوال می‌دهد عرض کردم در گذشته سرویس‌ها سرویس‌های استعلامی بود سامانه هدی دیگه چنین خاصیتی ندارد این کمک می‌کند که کمترین اطلاعات از فرد در دستگاه‌ها رسوب کند و وجود داشته باشد خدای ناکرده سو استفاده‌ای رخ ندهد هموطنان عزیزمان با خیال راحت کارهایشان را انجام بدهند اگر خدای ناکرده مفسده‌ای وجود داشته جلوی آن را بگیرد عرض کردم نکته مهمش این است که خود فرد با اختیار خودش اطلاعات را در اختیار دستگاه‌ها می‌گذارد این نکته بسیار مهمی است که مد نظر است یکی از کار‌های دیگری که در یک سال گذشته انجام شد در راستای همین بحث هوشمندسازی سازمان ثبت احوال بحث پیاده‌سازی گواهی‌های الکترونیک ولادت بود مستحضر هستید تا قبل از این امر وقتی فرزندی به دنیا می‌آمد باید گواهی ولادت را از بیمارستان می‌گرفتند حضوری به ثبت احوال مراجعه می‌کردند آنجا گواهی را ارائه می‌دادند و بعد مراحلش طی می‌شد نام را تعیین می‌کردند بعد شناسنامه را دریافت می‌کردند با هماهنگی که با وزارت بهداشت کردیم این گواهی‌ها به صورت الکترونیک شد.
سوال: دیگه نیاز نیست که پدر برود ثبت احوال؟
کارگر: نه دیگر نیاز نیست مراجعه کند و یک امر به هم پیوسته است یعنی ما علاوه بر اینکه گواهی الکترونیک ولادت از طریق وزارت بهداشت برای سازمان ثبت احوال ارسال می‌شود مرحله بعدی که انجام دادیم الان دارد کار خودش را طی می‌کند این است که نام فرزند هم به صورت غیر حضوری تعیین شود دیگر نیازی نباشد که در سازمان ثبت احوال حضور پیدا کنند که ما یک سامانه تعاملی نام داریم نام را آنجا تعیین می‌کنند بعد وارد می‌کنند درخواستشان ارسال می‌شود سازمان به آن رسیدگی می‌کند چنانچه نام مورد تایید باشد شناسنامه صادر می‌شود و برای خانواده ارسال می‌شود.
سوال: یعنی اینطوری پدر و مادر می‌توانند هر دو نفر پای سیستم باشند و لحظه شیرینی که ثبت می‌شود نام فرزندشان را با همدیگر تجربه کنند؟
کارگر: دقیقاً برای همین ما اسمش را گذاشته‌ایم سامانه تعاملی و این اتفاق ادامه دارد یعنی می‌خواهیم رفت و آمد مخصوصاً بحث مبارک ولادت است و فرزند است با طیب خاطر بتوانند کارهایشان را بکنند و دیگر دغدغه‌ای نداشته باشند این یکی دیگر از کار‌هایی بود که ما در حوزه سازمان ثبت احوال کردیم یک کار بسیار خوبی که شاید عمرش به چهل و خورده‌ای سال می‌انجامد این بود که در طول بیش از چهار دهه اخیر برخی از افراد بودند که ممنوع الخدمات شده بودند که این مطابق قانون هم نبود حالا در یک زمان‌هایی ایجاب می‌کرده بنا بر تصمیماتی که گرفته می‌شده در خارج از سازمان ثبت احوال یا احکامی که توسط محاکم قضایی صادر می‌شده فرد ممنوع الخدمات می‌شده ما بهش ورود کردیم یعنی برای اولین بار بهش ورود کردیم با همکاری که با دستگاه قضایی من اینجا جا دارد تشکر کنم از ریاست محترم قوه قضاییه که عنایت ویژه‌ای به این موضوع داشتند با همکاری دستگاه قضایی ۲۳۰ هزار کد ملی ممنوع الخدمات را با همکاری دستگاه قضایی و دستگاههای امنیتی و سایر کار‌هایی که انجام شد ما اینها را رفع ممنوعیت کردیم.
سوال: چطوری یعنی استعلاماتشان تغییر کرده این رفع ممنوعیت چطوری اتفاق افتاده؟
کارگر: این بود که وقتی فرد ممنوع الخدمات می‌شد دیگه این فرد هرگاه مراجعه می‌کرد و می‌خواست خدمتی مبتنی بر اطلاعات هویتی خودش که استعلام از سازمان ثبت احوال می‌شد دیگه نمی‌توانست خدمتی بگیرد عرض کردم برخی از اینها بر اساس احکام قضایی بود اینها توسط خود محاکم رفع ممنوعیت شد برخی‌ها بنا به ملاحظات امنیتی و ... بود آن هم همراهی کردیم، چون فقط خود فرد که ممنوع الخدمات نمی‌شد خانواده و تمام کسانی که با این به نوعی ارتباط داشتند و می‌خواستند کاری را در اجتماع انجام بدهند دچار گرفتاری می‌شدند.
سوال: اصلاً یک سری از این گرفتاری‌ها در مورد همان انحصار وراثت‌ها مثلاً پدر و مادر به رحمت خدا رفته بودند کار قفل می‌شد؟
کارگر: بله کار کاملاً قفل می‌شد این کار بسیار بزرگی بود و می‌توانیم بگوییم یک کار متحورانه بود که توسط سازمان ثبت احوال عرض می‌کنم بعد از چهار دهه شاید این اتفاق افتاد.
سوال: چقدر خدمت گرفتند مردمی که این اتفاق افتاد برایشان؟
کارگر: ۲۳۰ هزار نفر که ممنوع الخدمات بودند رفع ممنوعیت شد دیگه اینها به راحتی می‌توانند خدمات گوناگون خودشان را بگیرند و افرادی که مرتبط با این افراد بودند یکی دیگر از اتفاقاتی که افتاد ما در حوزه ناسنامه یک ورودی کردیم به هر حال با توجه به عرض کردم فناوری‌های جدید و بستر‌هایی که در سازمان ثبت احوال ایجاد شده به سمت شناسنامه الکترونیک حرکت کردیم که این شناسنامه الکترونیک جایگزین شناسنامه‌های فیزیکی می‌شود این هم مزایای گوناگونی دارد الحمدالله این کار در دولت مورد تصویب قرار گرفت در وزارت اقتصاد و دارایی که به هر حال کمیته‌ای است ناظر بر اسناد گوناگونی که در کشور است آنجا هم مورد تایید قرار گرفت ما شناسنامه الکترونیک را ایجاد کردیم الان دارد مراحل خودش را طی می‌کند که ما انشاالله با نوزاد این کار را کنیم پیرو آن تصمیمی که در گواهی ولادت شده بود دیگه شناسنامه هم به صورت الکترونیک ارسال کنیم دیگه نیازی نباشد که حتی شناسنامه فیزیک را ارسال کنیم دم منزل.
سوال: یعنی دیگه اصلاً ما یک شناسنامه الکترونیک داشته باشیم؟
کارگر: بله یک شناسنامه الکترونیک داشته باشیم و این را می‌توانید همه جا استفاده کنید و سیستم‌های اصالت سنجی هم روی آن گذاشته‌اید مزایای گوناگونی دارد علاوه بر اینکه جلوگیری می‌کند از جعل جلوگیری می‌کند از سو استفاده دیگران هر تغییری در مشخصات فرد شود یک شناسنامه جایگزین آن می‌شود و شناسنامه قبلی باطل می‌شود به راحتی در دسترس است.
سوال: چطوری می‌شود من یکم انتزاعی دارم بهش نگاه می‌کنم؟
کارگر: بله ببینید شما الان وقتی یک شناسنامه‌ای می‌خواهد صادر شود یک شناسنامه فیزیک و می‌خواهد در دسترس قرار بگیرد از پایگاه اطلاعات هویتی سازمان ثبت احوال اطلاعات فراخوان می‌شود و در آن شناسنامه چاپ می‌شود و به متقاضی داده می‌شود این کار را ما دقیقاً در مورد شناسنامه الکترونیک این شناسنامه الکترونیک تمام مشخصات قانونی شناسنامه را دارد، چون در قانون برای محتویات و مندرجات شناسنامه مطالبی آورده شده که باید وجود داشته باشد ما این را در قالب یک تصویر حالا به عنوان یک تصویر برای فرد ارسال می‌کنیم این فرد دیگر هرجا بخواهد این شناسنامه را ارائه بدهد می‌تواند این تصویر را ارسال کند یعنی نیازی به چاپ هم ندارد.
سوال: یعنی مثل پی دی اف هست؟
کارگر: شبیه پی دی اف است ولی از پی دی اف موارد امنیتی بیشتری دارد که قابل خدشه نباشد همین الان هم شما خیلی جا‌ها می‌خواهید مدارکتان را ارسال کنید تصویر را می‌گیرید و ارسال می‌کنید، این به راحتی ارسال می‌شود ما یک سامانه‌ای را درست کرده‌ایم در طول دو سه سال اخیر تحت عنوان سامانه سهیم سامانه هویت یکتای ملی ایرانیان خلاصه سهیم در این سامانه سهیم مرجع ارائه خدمات ما است در سامانه سهیم ما تقریبا ۲۵ خدمت الکترونیک داریم.
سوال: یعنی هدی و اینها زیر نظر این هستند؟
کارگر: هدی سامانه احراز هویت ما است ورود به سامانه سهیم با هدی انجام می‌شود یعنی احراز هویت می‌شود.
سوال: یعنی سامانه مادر می‌شود هدی؟
کارگر: سامانه احراز هویت می‌شود هدی سامانه سهیم می‌شود درگاه ارائه خدمات الکترونیک ما در سامانه صحیح ما بیش از ۲۵ خدمت الکترونیک گذاشتیم کار دیگری که در سامانه سهیم انجام دادیم این است که اطلاعات خانواده را آنجا گذاشته‌ایم یعنی اگر سرکار عالی ورود کنید به سامانه صحیح اطلاعات خودتان پدر و مادر، همسر، فرزند، نشانی با عکس یعنی اگر کارت ملی اقدام کرده باشید با عکس آنجا ملاحظه می‌کنید و اگر نیاز به ویرایش داشته باشد این امکان هم ایجاد کرده‌ایم که ویرایش شود آنجا هم خدمات را می‌توانید دریافت کنید.
سوال: برای حفظ امنیتش چه کار کردید؟
کارگر: همین سامانه هدی را که به عنوان احراز هویت امن ما است یعنی این حتماً باید از طریق هدی احراز هویت بشود تا بتواند برود داخل سهیم مگر اینکه فرد اطلاعات خودش را در اختیار کسی گذاشته باشد.
سوال: بعد برای همه ما‌ها قابل دسترس است؟
کارگر: برای همه قابل دسترسی است.
سوال: می‌رویم یک نام کاربری و رمز عبور می‌گیریم و وارد می‌شویم؟
کارگر: دقیقاً، یعنی قابل دسترس برای همه است ما سامانه سهیم را هم سامانه تعاملی خودمان گذاشته‌ایم با هموطنانمان به نوعی خدماتی که می‌خواهیم ارائه بدهیم را از طریق سامانه سهیم می‌دهیم یعنی اگر ما می‌خواهیم شناسنامه الکترونیک بدهیم شناسنامه الکترونیک را ارسال می‌کنیم در سامانه سهیم برای فرد فرد می‌تواند از طریق این سامانه شناسنامه الکترونیک خودش را ببیند و استفاده کند به راحتی دیگه از گم شدن و آسیب دیدن و ... و ذالک جلوگیری می‌شود و همیشه هم همراه شما است.
سوال: آقای دکتر یکی از حالا شاید نکات منفی که در مورد شناسنامه وجود داشت این کهنه بودن شناسنامه‌ها بود که هر کدام از ما‌ها رفتیم حالا یک سری از مردم رفتند و شناسنامه را با یک مشقتی هم در یک دوره‌ای نو کردند و گرفتند اون‌هایی که شناسنامه‌هایشان کهنه است دیگه اقدام نکنند؟
کارگر: من می‌خواهم همین جا این را بگویم ببینید ما شناسنامه الکترونیک را با نوزاد می‌خواهیم شروع کنیم هنوز ما به مرحله اجرا رسیدیم، چون یک سری مجوزاتی حالا من توضیح می‌دهم که چرا می‌خواهیم با نوزاد شروع کنیم ما می‌خواهیم کارت ملی نوزاد را هم صادر کنیم حالا این کارت ملی هم در ادامه می‌خواستم من توضیح بدهم که در این یک سال با مطالعاتی هم در مورد کارت ملی کردیم که حتی مجوزهایش هم دارد مراحلش را طی می‌کند که با توجه به فناوری‌های جدید شاید دیگر ما کارت ملی را هم تغییراتی بتوانیم بدهیم مثلاً از لحاظ جنس.
سوال: آقای دکتر همین جا بحث شیرین کارت ملی را شما مطرح کردید بگذارید من ورود کنم این تغییرش دوباره مثل صف‌های طولانی که مردم ماه‌ها منتظر بودند و هرجا می‌خواستند بروند خدمات بگیرند یک برگه را باید نشان می‌دادند واقعاً گرفتار بودند مردم و الان هم بعضی‌ها هنوز در صف هستند؟
کارگر: ببینید کارت ملی که در حال حاضر تقدیم مردم می‌کنیم انتهای خط سازمان ثبت احوال است بر اساس آیین نامه و قوانینی که وجود دارد چاپخانه دولتی ایران که تحت نظر وزارت اقتصاد است باید بدنه کارت را تهیه کند وزارت اطلاعات باید تراشه‌گذاری کند این می‌آید سازمان ثبت احوال و سازمان ثبت احوال شخصی‌سازی می‌کند یعنی اطلاعات هویتی را روی آن بارگذاری می‌کند.
سوال: ولی ما همه آن میزانی را که در صف وایستادیم را از چشم ثبت احوال می‌بینیم؟
کارگر: دقیقاً کاملا هم مردم حق دارند، چون ما با مردم عزیزمان در ارتباط هستیم ما در ثبت احوال توانایی صدور در حال حاضر همین کارت‌های ملی توانایی صدور کارت بین ۲ میلیون تا دو میلیون و ۲۰۰ هزار کارت به صورت ماهانه داریم، یعنی بعضی موقع‌ها ظرفیتش از تعداد درخواست‌های ماهانه بیشتر خواهد بود یعنی اگر این کارت‌ها به دست ما برسد راحت به دست مردم می‌رسانیم یعنی ما برنامه‌مان این بود که اگر این کارت‌ها به موقع برسد فاصله بین ثبت نام تا صدور کارت ۲۰ روز بیشتر نباشد ولی به خاطر سال‌های گذشته که یک صفی ایجاد شده و برای گذر از این صف نیاز به اعتبارات جدید است و این دستگاه‌هایی که می‌خواهند بروند بدنه را تهیه کنند تراشه گذاری بکنند باید اعتبارات به آنها برسد که به دست ما هم در نهایت آن بدنه کارت با تراشه دریافت می‌شود.
سوال: فقط امیدوارم آقای دکتر این چرخه زودتر کامل شود، چون به هر حال من باز هم تاکید می‌کنم مردم فکر می‌کنند که ثبت احوال در این زمینه مشکل دارد ولی این یک چرخه و یک فرایند است که آخرین مرحله‌اش ثبت احوال است و یک بودجه می‌خواهد یک فرایند اداری در بسیاری از سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها دارد و واقعا مردم مدت زیادی را در صف می‌ایستند که واقعاً نباید بایستند؟
کارگر: برای گذر از این صف نیاز به اعتبارات جدید است که این دستگاه‌هایی که می‌خواهند بروند بدنه را تهیه کنند، تراشه‌گذاری کنند باید اعتبارات به آنها برسد که به دست ما هم در نهایت آن بدنه کارت و تراشه دریافت شود.
سؤال: باز هم تأکید می‌کنم مردم فکر می‌کنند که ثبت احوال دراین زمینه مشکل دارد، ولی این یک چرخه و فرایند است که آخرین مرحله آن ثبت احوال است و یک بودجه‌ای می‌خواهد و یک فرایند اداری در بسیاری از سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها دارد و واقعاً مردم مدت زیادی در صف می‌ایستند که واقعاً نباید بایستند.
کارگر: دقیقاً همین طور است، یعنی ما از همین جا هم به سهم خودمان عذرخواهی می‌کنیم از مردم که این اتفاق می‌افتد. ما چرا رفتیم در بازنگری برای کارت ملی؟ همین دلیل را داشت که یک مقدار این فرایند کارت ملی را تغییر دهیم، مثلاً بدنه کارت ملی الان پلی‌کربنات است باید از خارج از کشور وارد شود، ما این را بردیم با توجه به این، جنس را تغییر دهیم زیاد نیاز به خارج از کشور نداشته باشیم، یا تراشه، الان با توجه به فناوری‌هایی که ایجاد شده، شاید دیگر نیازی...، البته در مورد این موضوعات اختلاف‌نظراتی وجود دارد، ولی بر اساس مطالعاتی که کردیم، شاید دیگر نیازی به تراشه نباشد.
سؤال: ممکن است اگر این الکترونیکی می‌شود، کم کم اصلاً فیزیک‌شان حذف شود؟
کارگر: در ادامه می‌خواستم همین را بگویم، این مرحله را ما می‌خواهیم بیاوریم به این سمت که فرایند پیش از سازمان ثبت احوال را هر چقدر کوتاه‌تر و تسریع کنیم، کارت ملی را در اختیار مردم قرار بدهیم، سرویس‌های مبتنی بر کارت ملی را هم طوری طراحی کنیم که راحت بتوانند خدمات خودشان را بگیرند. ما الان در حوزه خدمات، به سمت خدمات الکترونیک می‌رویم، یعنی همان طور که شناسنامه را الکترونیک کردیم، دنبال این هم هستیم مردم در دریافت خدماتشان در دستگاه‌ها گرفتار مدارک گوناگون نباشند، یعنی اگر فرد حتی کارت ملی خود همراهش نبود، بتواند خدمتش را بگیرد، همچنان که شما همین کار را می‌کنید، یعنی شما خیلی جا‌ها می‌روید کارت ملی را از شما شاید بخواهند ملاحظه کنند، اما بر اساس سرویس الکترونیکی که ما به آن دستگاه دادیم، کارش را انجام می‌دهد.
سؤال: ولی بانک می‌رویم، با این که می‌تواند آن احراز را از طریق سیستم انجام دهد، ولی می‌گوید آن کارت ملی را به من بده؟
کارگر: آن کارت ملی را به عنوان وظیفه اداری خود می‌بیند، مبتنی بر سرویسی که از ما می‌گیرد، مثلاً سرویس تصویرم را می‌گیرد با تصویری که روی کارت ملی هست تطابق می‌دهد. ما این امکان را ایجاد کردیم که یواش یواش اینها هم نخواهد، یعنی ما حتی الان؛ این را پیش از اعلام رسمی آن می‌گویم که ما الان کارت ملی را هم الکترونیک می‌کنیم. یعنی شما الان وقتی مراجعه می‌کنید برای دریافت کارت ملی، به شما یک برگه‌ای می‌دهند که خیلی‌ها این برگه دستشان هست و این سمت و آن سمت می‌روند خدمت می‌گیرند، ما می‌خواهیم طوری کنیم که یک کارت ملی مجازی ایجاد شود، موقعی که فرد درخواست کارت ملی می‌دهد، تصویر کارت ملی را به او بدهیم، قبل از این که فیزیک آن را بدهیم و در روی این تصویر هم سرویس‌های گوناگون می‌گذاریم که می‌تواند حتی اگر جایی تصویر کارت ملی‌اش را خواستند، این تصویر را ارائه دهد و خدمت خود را بگیرد. این بستر‌های گوناگونی است که از لحاظ فناوری ایجاد شده و واقعاً همین جا یک تشکر ویژه از همکارانم کنم که به صورت شبانه‌روز این کار‌ها را کردند.
سؤال: در بستر اینترنت ملی هم هست؟
کارگر: دقیقاً، یعنی تمام ملاحظات لازم در این حوزه دیده شده، پس ما در مورد نوزاد هم دنبال این هستیم که در وزارت کشور تصویب شده، ان‌شاءالله در دولت هم موافقتش را می‌گیریم، برای نوزاد هم کارت ملی بدهیم، کارت ملی نوزادان مشخصات خودش را دارد که شاید از حوصله این بحث یک مقدار خارج باشد. همزمان با کارت ملی که به نوزاد می‌دهیم که در چند مرحله است؛ یک تا شش سال؛ علت هم این بوده که اصولاً تا شش سال در عرصه اجتماع هنوز وارد نشده، بعد می‌خواهد وارد مدرسه شود، از شش سال تا ۱۵ سال و ۱۵ سال به بعد این کارت ملی را این طور پیش بینی کردیم. در کنار این که کارت ملی نوزاد را می‌دهیم، شناسنامه را هم الکترونیک به آنها بدهیم. مرحله بعد این که شناسنامه الکترونیک را به افراد زیر ۱۵ سال بدهیم و بعد برویم سراغ افرادی که بالای ۱۵ سال هستند که شناسنامه آنها عکس‌دار می‌شود و سایر اتفاقات می‌افتد.
سؤال: پایش کردید چه تعدادی از جمعیت را شامل می‌شود؟
کارگر: بله، همه پیش بینی شده و همه بر اساس برنامه‌ریزی است که انجام شده است. نکته این است که مردم عزیزمان الان در تعویض شناسنامه خود نیاز نیست وقفه‌ای ایجاد کنند.
سؤال: روندشان را بروند، برنامه‌ریزی شما یک محدودیت سنی دارد؟
کارگر: بله، این کمک می‌کند اطلاعات هویتی آنها شما وقتی شناسنامه را می‌دهند، اطلاعات را به شما می‌دهند، کامل می‌شود. یکی از اقدامات دیگری که ما در این یک سال کردیم؛ تکمیل پایگاه سببی- نسبی است. پایگاه سببی- نسبی، مزایای گوناگونی دارد، یعنی ارتباطات خانواده را ما ایجاد کردیم. همان طور که گفتم در سهیم وقتی وارد شوید، شما ارتباطات سببی و نسبی خود را می‌بینید. این مورد نیاز در کشور برای دستگاههای گوناگون است که این ارتباطات سببی- نسبی شناخته شود و فرد مشخص باشد که درخت‌واره به قولی شجره‌نامه فرد مشخص باشد، ما این کار را کردیم، این ارتباطات را برقرار کردیم. یک بحثی که در حوزه جمعیت کشور وارد شدیم، ما در اواخر سال ۱۴۰۲ مرکز رصد جمعیت کشور را برای اولین بار در کشور ایجاد کردیم. ما در کشور مرکز رصد جمعیت نداشتیم، در هیچ دستگاهی، ما در ثبت احوال ایجاد کردیم.
سؤال: در سازمان آمار کشور هم نبوده؟
کارگر: مرکز رصد جمعیت نداریم، مرکز آمار اطلاعات جمعیتی را از ما و سایر دستگاه‌ها می‌گیرد، ولی مرکز رصد؛ مرکزی که در آن....
سؤال: به صورت آنلاین و برخط نشان دهد که جمعیت چقدر است؟
کارگر: به صورت داشبورد‌های گوناگون جمعیتی با شاخص‌های گوناگون جمعیتی ایجاد شود، بتواند سرویس دهد به دستگاههای گوناگون، اطلاعات آن علاوه بر این که به روز است، اطلاعات ثبتی‌مبنا است و برآوردی نیست. شما در مرکز رصد جمعیت ما که وارد شوید، هر اطلاعاتی که به شما می‌دهیم، پشت آن یک کد ملی است؛ یعنی قابل استناد است. این خیلی نکته مهمی است. کاملاً دقیق.
سؤال: الان یعنی در دسترس است و در بستر اینترنت اقدام کنیم مرکز رصد جمعیت را می‌آورد؟
کارگر: بله، مرکز رصد جمعیت در سازمان ثبت احوال وجود دارد، برخی از شاخص‌های عمومی آن را در پرتال‌مان گذاشتیم، به برخی از دستگاه‌ها که...، چون ما این مرکز رصد را برای کشور ایجاد کردیم، برای ثبت احوال ایجاد نکردیم. به تمام دستگاه‌ها اعم از دولتی و خصوصی که در حوزه جمعیت؛ برنامه‌ریزی صحیح مبتنی بر اطلاعات صحیح است و اطلاعات جمعیتی بسیار مهم است برای برنامه‌ریزی‌های کشور. به تمام دستگاه‌هایی که نیازمندند، این امکان را دادیم که مراجعه کنند به مرکز رصد، سرویس در اختیارشان قرار بدهیم، به دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی، پژوهشگران....
سؤال: طبقه‌بندی امنیتی آن چگونه رعایت می‌شود؟
کارگر: آن طبقه‌بندی اطلاعاتی را طوری طراحی می‌کنیم که متناسب با آن نیازی که دستگاه دارد در اختیارش بگذاریم.
سؤال: یعنی هر دستگاهی به شما نامه‌نگاری می‌کند یا از طریق سامانه‌ای این درخواستش را می‌دهد؟
کارگر: بله و ما درخواستش را بررسی می‌کنیم، اطلاعات مربوط به آن را در اختیارش می‌گذاریم.
سؤال: پس این اطلاعات در اختیار عموم مردم نیست؟
کارگر: اطلاعات عمومی جمعیتی را در پرتال گذاشتیم، یعنی همه مردم ما می‌توانند مراجعه کنند به پرتال ما، یک سری اطلاعات عمومی که خیلی هم اطلاعات ذی‌قیمتی است در اختیارشان قرار بگیرد و استفاده کنند یا مطلع شوند. ولی سایر اطلاعاتی که طبقه‌بندی‌های خودش را دارد به فراخور دستگاه در اختیارش قرار می‌دهیم. در ادامه این امر، این مرکز رصد ما در چهار واقعه‌ای که عرض کردم شاخص‌های گوناگونی دارد که خیلی‌ها در کشور تا حالا با آن سر و کار نداشتند، حتی متخصصین آن که از حوصله این بحث خارج است، شاید برنامه مستقلی بخواهد که بیاییم اینجا نمایش بدهیم یا تشریف بیاورید آنجا برنامه را تهیه کنید. ما در ادامه جی‌آی‌اس جمعیت کشور را در این یک سال کار کردیم.
سؤال: جی‌آی‌اس چیست؟
کارگر: جی‌ای‌اس اطلاعات مکانی و جغرافیایی است. کلاً شما هر اطلاعاتی اگر می‌خواهید کارایی داشته باشد، باید مکان‌محور باشد. ما اطلاعات جمعیتی را مکان‌محور کردیم؛ تا حد پارسل. اتفاقاً یکی از فرمایشات رئیس جمهور که بسیار تأکید کردند در این یک سال، اتصال کد ملی به کد پستی است. بسیار نکته مهمی است.
سؤال: وزارت راه، سازمان اداری و استخدامی؛ همه دنبال این هستند که این اتفاق بیفتد؟
کارگر: ایشان با هوشمندی این تأکید را کردند. در جی‌آی‌اس جمعیتی باید این اتفاق بیفتد.
سؤال: یعنی شما متولی آن می‌شوید یا این دو سازمانی که گفتند؟
کارگر: متولی آن؛ طبق قانون، سازمان ثبت احوال است. پایگاه هویتی در سازمان ثبت احوال است. طبق قانون قوام، پایگاه اطلاعات نشانی قانونی افراد هم در سازمان ثبت احوال است. ما با همکاری که با شرکت ملی پست کردیم، تا حد پارسل این کار را انجام می‌دهیم که تا حد پارسل اطلاعات جمعیتی را الان به صورت نمونه در تهران و چند جای دیگر این کار را انجام دادیم. یا در این جی‌آی‌اس جمعیتی به صورت مختصات، یعنی شما در مختصات گوناگون کشور وقتی وارد شوید، هم مختصات آن مکان را به شما نشان می‌دهد و هم اطلاعات جمعیتی. بسیار متنوع و کاراست برای موارد گوناگونی که در کشور و چه برنامه‌ریزی حتی در مواقع بحران، مثلاً در یک جایی بحرانی رخ می‌دهد، سیلی می‌آید خدای ناکرده یا هر اتفاقی می‌افتد، شما می‌خواهید ببینید چه بافت جمعیتی آن جا وجود دارد؟ چه تعداد افراد آنجا هستند؟ در این جی‌آی‌اس جمعیتی خودش را به راحتی نشان می‌دهد. اینها اقدامات گوناگونی بود که در این یک سال انجام دادیم. بحث انحصار وراثت اگر می‌خواهید وارد شوم یا شما سؤالی دارید بفرمایید؟
سؤال: برویم سراغ خدمات ثبت‌احوال در ایام جنگ ۱۲ روزه، فکر می‌کنم هر کدام از مسئولینی که از بعد از این جنگ ۱۲ روزه و دفاع مقدس مردم ایران می‌آیند در برنامه صف اول حتماً باید در مورد اقدامات آن ۱۲ روز به مردم یک گزارشی بدهند. به هر حال ما در آن ۱۲ روز مورد تهاجم وحشیانه از طرف قرار گرفتیم، اما خیلی از اتفاقات خوب هم برای ما افتاد و متوجه شدیم چه وحدتی بین مردم و مسئولین وجود دارد و چه خدماتی می‌تواند آن جا شکوفا شود، ارائه شود و خیلی از دستگاههای دولت و کشور خدمات‌رسانی را متوقف نکردند؛ راجع به آنها صحبت کنید؟
کارگر: همان طور که فرمودید در دفاع مقدس ۱۲ روزه علاوه بر آن انسجام و اتحادی که پیروز این دفاع و این جنگ تحمیلی؛ مردم عزیز بودند، ولی دستگاه‌ها هم واقعاً در کنار مردم قرار گرفتند. سازمان ثبت احوال هم مستثنی از این امر نبود، ما در طول این ۱۲ روز تمام ادارات ما در سراسر کشور فعال بود و واقعاً این روحیه‌ای که در بین مردم ایجاد شده بود در دستگاه‌ها هم می‌دیدید. من تماسی داشتم با ۳۱ مدیرکل‌مان در استان‌ها در طول روز‌های اول؛ با انرژی، شجاعت و شادابی که آقا هیچ نگران نباشید، ما پای کار هستیم، همه هم خدمات خود را می‌دهیم. ادارات ما فعال بود به طوری که ما در طول ۱۲ روز بیش از ۵۰۰ هزار خدمت هویتی به مردم دادیم. کار دیگری که کردیم؛ یک بخشنامه‌ای در همان روز‌های اول کردیم.
سؤال: پایش کردید چند تولد بوده؟
کارگر: اتفاقاً آمار آن را اینجا نیاوردم و الان حضور ذهن ندارم، ولی درآوردیم؛ تولد‌ها و ازدواج‌ها را، کاش آورده بودم و اعلام می‌کردم.
سؤال:، چون یکی از همکارانم دقیقاً روز سوم جنگ ازدواجش بود؟
کارگر: اتفاقاً یک مصاحبه‌ای داشتم و این آمار را اعلام کردم، الان حضور ذهن ندارم. هم ولادت‌ها و هم ازدواج‌ها را احصاء کرده بودیم در این مدت. نکته بعد؛ در همان روز‌های اول یک بخشنامه‌ای کردیم به کل ادارات در سراسر کشور در مورد عزیزانی که در این دفاع مقدس دچار آسیب شده بودند و مدارک هویتی آنها آسیب دیده یا از بین رفته بود، گفتیم حتماً باید در اولویت کاری این افراد در صورت مراجعه قرار بگیرند و به فوریت کارشان انجام شود.
سؤال: چگونه کارشان باید انجام شود؟ چون هیچ چیز ندارند برای ارائه کردن؟
کارگر: اطلاعات و اسناد هویتی آنها نزد ما محفوظ است. یعنی وقتی مراجعه می‌کنند و از طریق دستگاه‌هایی که معرفی شدند در دفاع مقدس که مشخص شود این فرد معرفی می‌شود، اسناد هویتی نزد ما محفوظ است. هم علاوه بر فیزیک اسناد، هم تصاویر آنها کاملاً محفوظ است و هیچ نگرانی برای....
سؤال: این خدمات برخطی که گفتید شناسنامه و ... اگر اتفاق بیفتد، واقعاً این جا‌ها خیلی خودش را نشان می‌دهد؟
کارگر: ما میز خدمت را هم مستقر کردیم، مثلاً در تهران در مکان‌هایی که تجمع این عزیزان بود، مثل هتل‌ها؛ هتل لاله، هتل شهر و هتل شیان میز خدمت گذاشتیم. همان‌جا درخواست شناسنامه و کارت ملی آنها را گرفتیم، تقدیم هم کردیم. یکی از کار‌های دیگری که کردیم در همین مجموعه صداوسیما بود؛ آن حمله ناجوانمردانه‌ای که به صداوسیما شد، خیلی از همکاران شما مدارک هویتی آنها در همین جا بود، دیدیم تعداد عزیزانی که مدارک‌شان را از دست دادند زیاد هستند، به جای این که آنها مراجعه کنند به سازمان ثبت احوال، ما پیشنهاد دادیم که میز خدمت اینجا مستقر می‌کنیم که همکاران ما آمدند اینجا مستقر شدند و درخواست‌ها را گرفتند، فکر می‌کنم شناسنامه‌های آنها را تقدیم کردند، کارت‌های ملی آنها هم در شرف صدور است. یعنی در کنار مردم قرار گرفتیم که حداقل سهمی که می‌توانیم داشته باشیم و مردم عزیز هم بدانند که دستگاههای دولتی هم در کنار آنها هستند. در این مدت ۱۲ روز، این اقداماتی بود که سازمان ثبت احوال انجام داد.
سؤال: این ایام جنگ ۱۲ روزه خیلی اتفاقات مهمی افتاد در دستگاههای مختلف دولتی و خدمات‌رسان که مردم این احساس را کردند واقعاً که هر کدام از ما اگر سر جای خود به مسئولیت خودمان عمل کنیم، واقعاً یکی از ارکان دفاعی کشور ما؛ خود ما هستیم. همین خدمت‌رسانی‌ها، چون ایجاد احساس روانی خوب و قدرت و نشاط ملی مردم بود که توانست آن تاب‌آوری اجتماعی را بالا ببرد و ما یکی از پایه‌های موفقیت و پیروزی ما در آن ۱۲ روز، همین اتفاق باشد؟
کارگر: دقیقاً همین طور است. در همین حین اطلاعات ازدواج و ولادت را به من رساندند. در طول این ۱۲ روز؛ ۳۶ هزار و ۵۸۲ واقعه ازدواج و ۳۱ هزار و ۶۵۳ واقعه ولادت ثبت شده است.
سؤال: دلم می‌خواهد یک بار دیگر این را بگویم که در جنگ ۱۲ روزه تحمیلی به ملت ایران، مردم ایران نه تنها در پناهگاه‌ها نرفتند، نترسیدند، جلوی دشمن ایستادند بلکه ما ۳۶ هزار و ۵۸۲ ازدواج در همان ۱۲ روز ثبت کردیم و ۳۱ هزار و ۶۵۳ تولد داشتیم، یعنی این همه خانواده بدون این که کنسل، حالا تولد را که نمی‌شد کاری کرد، ولی ازدواج را می‌شد تاریخ آن را تغییر داد و مردم ممکن بود بترسند. واقعاً جنس مردم ایران اصلاً فرق دارد با همه دنیا؟
کارگر: این گزارش مختصری بود که در مورد ۱۲ روزه عرض کردم.
سؤال: آمار‌های شما همان طور که توضیح می‌دادید، به این هم فکر کردم؛ الان این مرکز رصد جمعیت را شما درست کردید، خیلی هم مهم است، ما به هر حال در کشوری زندگی می‌کنیم که باید کمی زودتر به داد آن پنجره جمعیتی برسیم، آیا در خصوص روند جوانی و پیری جمعیت؛ اطلاعاتی در آمار‌های شما هست؟ طی سال‌های اخیر آیا شاهد آمار و ارقام و تغییرات معناداری در این زمینه بودیم یا خیر؟
کارگر: ما در حوزه جمعیت اگر به هرم سنی سازمان ثبت احوال مراجعه کنیم، آن جا ملاحظه می‌شود که هرم سنی کشور ما یک هرم سنی خاص در بین کشور‌های دیگر است. اتفاقات گوناگونی افتاده و بنا به تصمیماتی که در زمان‌های گوناگون گرفته شده، این هرم دستخوش تغییراتی شده و منحصر‌به‌فرد است. یعنی از یک نظم خاصی خصوصاً تبعیت نمی‌کند. ما در دهه ۶۰ میزان زاد و ولد و تولد زیاد بود و در دهه ۸۰ و ۹۰ کم، این باعث می‌شود که روند پیری جامعه یک مقداری سرعت بگیرد و متأسفانه این اتفاق افتاده که منجر به این شد که کشور به این فکر بیفتد که تصمیماتی بگیرد، قانونی جوانی جمعیت و حمایت از خانواده تصویب شد و امیدواریم مثمر ثمر واقع شود.
سؤال: این آماری که ارائه کنید حتماً خیلی مؤثر است. یکی از موضوعات بسیار مبتلابه و خیلی مورد سؤال مردم؛ موضوع انحصار وراثت است که یک بخشی را در آن عملکرد یک‌ساله مطرح کردید، یک کم بیشتر باز بفرمایید؛ روند صدور گواهی انحصار وراثت چه تغییری کرده است؟
کارگر: تا قبل از سوم مرداد امسال که سال دوم اجرای برنامه هفتم توسعه کشور بود، صدور گواهی انحصار وراثت توسط قوه قضائیه انجام می‌شد، من بر اساس همان عرایض اولیه‌ام که ما بستر‌های الکترونیکی در سازمان ثبت احوال ایجاد کردیم، با همکاری که با قوه قضائیه داشتیم در تدوین برنامه هفتم، این تصمیم گرفته شد که صدور گواهی انحصار وراثت به طور کامل از قوه قضائیه به سازمان ثبت احوال منتقل شود. این در برنامه هفتم مورد تصویب قرار گرفت؛ بند سه ماده ۱۱۳ قانون برنامه هفتم توسعه که به طور کامل است. آن جا خود ما پیشنهاد کردیم که گواهی انحصار وراثت...، می‌دانید در قوه قضائیه اگر کسی می‌خواست گواهی انحصار وراثت بگیرد، باید مراجعه می‌کرد به دفتر خدمات قضایی، آنجا درخواست خود را می‌داد، بعد می‌رفت روند قضایی داشت و این هم بود که بعضی مواقع، گواهی که صادر می‌شد برخی از ذی‌نفعان و وراث از آن مطلع نمی‌شدند، برای همین آگهی می‌شد و خیلی از موضوعات دیگر. ما همان جا پیشنهاد دادیم با توجه به توانمندی‌هایی که در سازمان ثبت احوال ایجاد شده بود، این امر به طور کاملاً الکترونیک انجام شود، الان در حال حاضر در سازمان ثبت احوال که از روز شنبه گذشته، چون سوم جمعه بود، شنبه چهارم بود، به محض این که گواهی فوت فرد را صادر می‌کنیم، ظرف نهایتاً ۲۰ روز، گواهی انحصار وراثت را به صورت خودکار صادر می‌کنیم.
سؤال: یعنی نیاز نیست که آن بازماندگان متوفی مدام مراجعه کنند؟
کارگر: به هیچ وجه، اصلاً بدون درخواست است. در قانون خود ما به دنبالش رفتیم؛ یعنی خودمان را مکلف کردیم که بدون درخواست وراث و ذی‌نفعان یعنی ما نیاز به درخواست نداریم، همین که گواهی فوت صادر می‌شود، بر اساس اطلاعاتی که در پایگاه سازمان ثبت احوال هست، گواهی انحصار وراثت مربوط به این فوت صادر می‌شود برای وراث و ذی‌نفعان ارسال می‌شود؛ در همان سامانه سهیم که عرض کردیم.
سؤال: یعنی الان اگر کسی بازمانده باشد، می‌تواند به سامانه سهیم مراجعه کند، آن کد کاربری و ... را بگیرد و بعد برود ببیند گواهی که صادر شده به چه نحوی است؟ فرایند آن را از صفر تا صد بگویید؟
کارگر: وقتی ما گواهی انحصار وراثت را صادر می‌کنیم و برای فرد از طریق سهیم ارسال می‌کنیم، پیامکی برای آن وراث و ذی‌نفعان شناخته شده ارسال می‌شود که مراجعه کنید به سامانه. دو کار کردیم؛ یکی سامانه ابلاغ درست کردیم؛ یعنی دو روش وجود دارد؛ ۱- مراجعه به سامانه ابلاغ ما؛ وقتی به سامانه ابلاغ ما که verasat.ncr.ir مراجعه کنند، آن جا لینک سامانه سهیم را می‌بینند و می‌توانند بروند به سامانه سهیم و گواهی انحصار وراثت را دریافت کنند. یکی هم این که مستقیم به سامانه سهیم ما؛ sahim.sabteahval.ir مراجعه کنند.
سؤال: پس دیگر نیازی به مراجعه حضوری به ثبت احال برای انحصار وراثت وجود ندارد؟
کارگر: به هیچ وجه، یعنی حتی نیاز به درخواست وجود ندارد و درخواست الکترونیکی هم ما از کسی نمی‌گیریم و هیچ درخواستی پشت آن نیست.
سؤال: یعنی اگر کسی اصلاً نخواهد به سمت آن برود، شما گواهی او را صادر می‌کنید؟
کارگر: بله، گواهی را صادر و ارسال می‌کنیم. این امر اتفاق افتاده، نکته بعدی که وجود دارد؛ در مورد گواهی‌های فوتی است که از سوم مرداد ۱۴۰۴ به بعد سازمان ثبت احوال صادر کرده صادق است؛ اگر وارث یا ذی‌نفعی در قوه قضائیه درخواست گواهی انحصار وراثت بر اساس ثبت فوتی که در گذشته و قبل از سوم مرداد انجام شده، باید همان روند قضایی‌اش را طی کند، چون آن جا پرونده مفتوح شده، باید آن پرونده توسط قوه قضائیه؛ این با هماهنگی بود که با قوه قضائیه داشتیم. باید رسیدگی شود و منجر به صدور گواهی انحصار وراثت شود.
سؤال: یعنی تقریباً یک هفته است که این سامانه...؟
کارگر: بله، دقیقاً از شنبه. اگر ثبت فوتی در قبل از سوم مرداد انجام شده ولی فرد تقاضای انحصار وراثت نداده، این امکان را در سهیم گذاشتیم که درخواستشان را در ثبت احوال بدهد، یعنی قبل از سوم مرداد اقدام قضایی نکرده، درخواستی نداده، این امکان را گذاشتیم که اینجا باید درخواست دهد، چون نمی‌دانیم اقدام کرده در قوه قضائیه یا نه، اینجا درخواست می‌دهد، همین مکانیزم و فرایند است؛ به طور الکترونیک گواهی انحصار وراثت را برای آنها صادر و ارسال می‌کنیم.
سؤال: اگر اعتراضی داشته باشند با آن گواهی انحصار وراثت چه؟
کارگر: در قانون پیش‌بینی شده اگر کسی به گواهی صادره اعتراض داشته باشد باید ظرف مدت ۱۰ روز اعتراض خود را باز به صورت الکترونیک برای ما ارسال کند، نیازی به حضور ندارد. به صورت الکترونیکی برای ما ارسال می‌کند، ما هیأت حل اختلاف در سازمان ثبت احوال مطابق قانون داریم، در هیأت حل اختلاف رسیدگی می‌شود و رأی به صورت الکترونیک برای او ارسال می‌شود، یعنی باز این جا نیاز به مراجعه حضوری افراد نداریم و رأی به صورت الکترونیکی ارسال می‌شود.
سؤال: یک سؤال خیلی مهم؛ اگر کسی قبل از سوم مرداد؛ فوتی صورت گرفته باشد و انحصار وراثت را به کار نیانداخته باشند، ولی گفتید در سامانه سهیم این درخواست را بگویند که ما کاری نکردیم، همه وراث باید انجام دهند یا یکی از آنها به نمایندگی از وراث این کار را کنند، دیگر برای شما محرز می‌شود که کاری انجام نشده؟
کارگر: ما هر کدام از وراث درخواست دهند، وقتی گواهی انحصار وراثت صادر می‌کنیم برای همه وراث و ذی‌نفعان می‌فرستیم. یعنی عرض کردم این فرایندی که برای گواهی‌های فوت بعد از سوم مرداد حاکم است، برای آنها هم حاکم خواهد بود. یعنی یک درخواست سمت ما بیاید ما گواهی که صادر می‌کنیم، برای همه وراث و ذی‌نفعان می‌فرستیم، نه فقط برای آن فرد.
سؤال: یعنی به شماره پیامک همه آنها می‌رود که چنین گواهی صادر شده است؟
کارگر: می‌رود که گواهی صادر شده و می‌توانید مراجعه کنید و گواهی انحصار وراثت خود را دریافت کنید. این اقدام بسیار مهمی بود که شما رقم‌های گوناگون پرونده‌های آمار‌های گوناگونی در قوه قضائیه مطرح می‌شود؛ از ۵۰۰ هزار پرونده تا یک میلیون پرونده در سال پرونده‌های قضایی بوده که شکل می‌گرفت، اینها آمده در سازمان ثبت احوال و به صورت کاملاً الکترونیک کار انجام می‌شود، مردم ما به راحتی بتوانند این خدمت را بگیرند، در عین حال شفاف‌سازی می‌شود و از خیلی از مفاسد، از این که خیلی از وراث و ذی‌نفعان آگاه نباشند، چون ما طبق این قانونی که تصویب شده، ۲۳ سرویس از دستگاههای گوناگون می‌گیریم.
سؤال: خدمات همه به صورت برخط و همه استعلامات برخط است؟
کارگر: به صورت برخط؛ یعنی همه دستگاههای گوناگون مثل ثبت اسناد، قوه قضائیه، پزشکی قانونی، وزارت بهداشت باید یک سری سرویس‌ها و اطلاعاتی به ما بدهند که ما این اطلاعات را با اطلاعات خودمان تجمیع کنیم که کمترین اعتراض و اشکال در مورد گواهی انحصار وراثت باشد. وقتی گواهی انحصار وراثت قطعی شد؛ یعنی دیگر اگر اعتراضی بود روی آن انجام شد، به قطعیت رسید، این را باز به طریق سرویس‌های الکترونیک برای خیلی از دستگاه‌ها ارسال می‌کنیم، مثل بانک مرکزی، سازمان مالیات، سازمان ثبت اسناد، قوه قضائیه به صورت الکترونیک ارسال می‌کنیم.
سؤال: این فرایند برخط چقدر طول می‌کشد همه این استعلامات که منجر می‌شود به صدور گواهی؟
کارگر: نهایتاً ظرف ۲۰ روز کاری، یعنی امکان دارد یک گواهی دو روزه و مشروط باشد ۲۰ روز طول می‌کشد.